Trong thời đại công nghệ phát triển vượt bậc, câu hỏi “Có nên cho con trẻ chơi game không?” đã trở thành một vấn đề mà nhiều bậc phụ huynh phải đối mặt. Game – đối với thế hệ trước, thường bị xem như một “tệ nạn” gây hại cho trẻ em. Tuy nhiên, liệu điều này có hoàn toàn đúng?
Quan điểm truyền thống về game: Tốt hay xấu?
Từ xưa, nhiều bậc cha mẹ xem game là một thứ vô bổ, tiêu tốn thời gian và gây ảnh hưởng tiêu cực đến việc học tập cũng như sức khỏe của trẻ em. Những nỗi lo phổ biến gồm:
- Tác động xấu đến sức khỏe: Ngồi lâu trước màn hình gây cận thị, đau lưng và mệt mỏi.
- Gây nghiện game: Trẻ dễ bị cuốn vào thế giới ảo, dẫn đến xao lãng học hành và các hoạt động ngoài trời.
- Ảnh hưởng tâm lý: Một số trò chơi bạo lực có thể làm trẻ trở nên hung hăng hơn.
Dù những lo ngại này có cơ sở, nhưng việc “cấm đoán hoàn toàn” chưa bao giờ là giải pháp hiệu quả. Thực tế, trẻ bị cấm càng dễ sinh ra tâm lý tò mò, tìm cách chơi lén lút, dẫn đến mất kiểm soát.

2. Game mang lại điều gì nếu được sử dụng đúng cách?
Game không chỉ là một trò chơi. Nếu được chọn lựa và hướng dẫn đúng, game có thể đem lại nhiều lợi ích bất ngờ:
- Phát triển tư duy và kỹ năng giải quyết vấn đề: Các trò chơi chiến thuật, giải đố buộc trẻ phải suy nghĩ logic, tìm ra giải pháp cho các thử thách.
- Cải thiện khả năng phối hợp tay – mắt: Game yêu cầu sự nhạy bén và phối hợp tốt giữa các giác quan.
- Học hỏi văn hóa và lịch sử: Một số trò chơi lồng ghép yếu tố giáo dục, giúp trẻ hiểu biết về các nền văn minh, sự kiện lịch sử hoặc khoa học.
- Gắn kết gia đình: Cùng chơi game là cơ hội để cha mẹ và con cái giao lưu, hiểu nhau hơn.
3. Làm sao để game trở thành một phần của giáo dục và giải trí lành mạnh?
Thay vì cấm đoán, cha mẹ nên đồng hành cùng con khi tiếp cận thế giới game. Dưới đây là một số cách giúp việc chơi game trở nên bổ ích và an toàn:
a) Lựa chọn trò chơi phù hợp với độ tuổi
Hiện nay, các nhà sản xuất game đều phân loại trò chơi theo độ tuổi (ESRB hoặc PEGI). Cha mẹ cần tìm hiểu và lựa chọn những trò chơi lành mạnh, không bạo lực, phù hợp với sở thích và khả năng tư duy của con.
b) Giới hạn thời gian chơi
Thời gian chơi game cần được kiểm soát. Một khung giờ hợp lý (30 phút đến 1 giờ/ngày) sẽ giúp con vừa được thư giãn vừa không ảnh hưởng đến các hoạt động khác.

c) Chơi cùng con
Hãy biến việc chơi game thành một hoạt động gia đình. Khi cha mẹ tham gia chơi cùng, trẻ không chỉ cảm nhận được sự quan tâm mà còn học được cách kiểm soát bản thân, xử lý tình huống và giao tiếp tốt hơn.
d) Kết hợp học và chơi
Các trò chơi giáo dục trên các nền tảng như Duolingo, Minecraft Education, hoặc trò chơi khoa học sáng tạo không chỉ giải trí mà còn giúp trẻ học hỏi thêm nhiều kiến thức mới.
e) Giám sát và đồng hành
Cha mẹ nên thường xuyên trao đổi với con về nội dung game, hướng dẫn trẻ cách nhận diện các trò chơi độc hại, giúp trẻ phát triển ý thức tự bảo vệ bản thân.
4. Những bài học từ trải nghiệm của một người cha
Là một người từng đam mê game khi nhỏ và hiện nay đang nuôi dạy con, tôi đã từng đối diện với những băn khoăn, lo lắng của cha mẹ về tác động của game. Nhưng thay vì cấm đoán, tôi chọn cách cùng con bước vào thế giới này một cách có kiểm soát.
Khi chơi game cùng con, tôi nhận ra:
- Sợi dây gắn kết được tạo dựng: Những khoảnh khắc cả gia đình cùng nhau vượt qua thử thách trong game trở thành kỷ niệm đáng nhớ.
- Cơ hội dạy con kỹ năng sống: Thông qua từng màn chơi, tôi giúp con hiểu về sự kiên trì, khả năng làm việc nhóm và cách xử lý thất bại.
- Sự cân bằng giữa học và chơi: Trẻ vẫn có thể thư giãn và học hỏi thêm những kiến thức mới từ những tựa game bổ ích.

5. Lời kết
Câu trả lời cho việc có nên cho con chơi game? – không nằm ở việc “nên” hay “không nên”, mà nằm ở cách cha mẹ tiếp cận vấn đề. Game không phải là kẻ thù, mà chính thái độ thờ ơ, thiếu giám sát của người lớn mới là nguyên nhân khiến trẻ rơi vào những ảnh hưởng tiêu cực.
Hãy biến game thành một công cụ ý nghĩa, nơi trẻ có thể vừa học vừa chơi, nơi gia đình có thể gắn kết và cùng nhau chia sẻ niềm vui. Điều quan trọng nhất là cha mẹ cần đồng hành và hướng dẫn con khám phá thế giới game một cách an toàn, lành mạnh và bổ ích.
Nếu quan tâm chủ đề này, ba mẹ có thể xem thêm nhiều hơn những bài viết về nuôi dạy con: Tại đây